چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم؟

فن بیان چیست؟

فن بیان را داشتن توانایی صحبت کردن می توان تعریف کرد. فن بیان، در حقیقت انتخاب  رویکردهایی درباره  برقراری ارتباط با دیگران است. این ارتباط ممکن است نوشتاری، گفتاری و حتی دیداری و شنیداری باشد.

زمانی که ما با افراد مختلفی در مورد یک موضوع واحد صحبت می‌کنیم، برای هر طیف از مخاطبان، رویکردهای متفاوتی را در نظر می گیریم.

آیا باید نحوه صحبت کردن من با یک مقام بالای کشور و یک فرد معمولی یکی باشد؟

داشتن مهارت فن بیان فقط برای سخنرانان، مدرسان و…نیست بلکه یک مهارت ضروری و همگانی است که باعث سوق دادن ما به  برقراری ارتباطات بیشتر و بهتر می شود. باید دقت کنید که اگر کسی فن بیان خوبی دارد، لزوماً نه گوینده خوبی است، نه سخنران خوبی و نه مذاکره کننده خوب! بلکه کسی که فن بیان خوبی دارد پیش‌زمینه این را دارد که یک سخنران، مذاکره کننده و مدرس خوب باشد!

چرا داشتن فن بیان خوب مهم است؟

طبق تحقیقات به طور میانگین،۴۳ درصد از ارتباطات ما، صرف شنیدن و ۳۲ درصد صرف صحبت کردن می‌شود! این عدد فوق‌العاده قابل تأمل است! ۷۵ درصد ارتباطات ما،‌ارتباطات کلامی است و اگر فن بیان خوبی نداشته باشیم،نمی‌توانیم ارتباطات خوبی را برقرار کنیم.

هنگامی‌که مؤثر سخن گفتن را یاد می‌گیریم، تصویر ذهنی که از خودمان داریم ارتقاء پیدا می‌کند.

هر اندازه تصویر ذهنی که از خودمان داریم مثبت‌تر باشد، عملکردمان در هر بخشی از زندگی کاری،اجتماعی و شخصی‌مان بهتر می‌شود.

در واقع داشتن تصویر ذهنی مثبت و روشن از خودمان بهتر از هر اقدام دیگری عملکرد ما را بهبود می‌بخشد. روانشناسان می‌گویند که سطح خودباوری شما یا ” مقدار علاقه‌ای که به خودتان دارید ” تعیین‌کننده کیفیت زندگی درونی و بیرونی شماست.

هراندازه شما بهتر و متقاعدکننده‌تر صحبت کنید و فن بیان بهتری داشته باشید، بیشتر خود را دوست خواهید داشت. هرچقدر بیشتر خودتان را دوست داشته باشید، در روابط با دیگران مثبت‌تر و زیباتر ظاهر می‌شوید و در نتیجه سالم‌تر، خوشحال‌تر و مثبت‌تر خواهید بود.

 افکار و احساسات و مخصوصاً احترامی که دیگران برای ما قائل می‌شوند، در زندگی ما بسیار مهم  است. ما معمولاً در زندگیمان بسیاری از انتخاب‌ها و تصمیماتمان به خاطر جذب احترام و یا حداقل از دست ندادن احترام از سوی دیگران است.

بنابراین داشتن فن بیان خوب و توانایی خوب صحبت کردن باعث می‌شود، موردتوجه بیشتری بین اطرافیانمان قرار بگیریم و درنتیجه عزت‌نفس ما بیشتر می‌شود.

وقتی درنتیجه زیبا سخن گفتن در هر موقعیتی از دوستان، خانواده، همکاران و…بازخورد مثبت می‌گیریم، میزان علاقه و احتراممان نسبت به خودمان افزایش پیدا می‌کند و در مورد خودمان مثبت می‌اندیشیم. بنابراین توانایی خوب صحبت کردن باعث بالا رفتن اعتماد به‌نفس و قدرت شخصیمان می‌شود.

فن بیان در محل کار :

فن بیان خوب در محیط کار از نیازهای ضروری در جامعه امروزی است و مزیت رقابتی ما محسوب می‌شود.

فردی که حرفه‌ای صحبت می‌کند و دارای مهارت‌های کلامی است خیلی زود در محل کار موردتوجه قرار می‌گیرد و به‌سرعت جایگاه شغلیش ارتقاء پیدا می‌کند. بیان خوب داشتن در کسب‌وکار بر امتیازات ما می‌افزاید.

افرادی که دارای فن بیان خوبی هستند به ‌سرعت توجه اطرافیانشان را به سمت خود جلب می‌کنند.

من در محیط‌های کاری (البته بیشتر بخش خصوصی) که بودم، کمتر کسی را در جایگاه‌های بالای سازمانی بدون داشتن فن بیان خوب و قدرت کلام می‌دیدم. شاید عبارت “خوش‌سر و زبان ” توصیف خوبی برای افراد با بیان خوب باشد.

حتماً این جمله را شنیده‌اید که فلانی چقدر سر و زبان‌دار است. در مجموعه مذکور، مدیر فروش مجموعه  شخصی با فن بیان عالی بود که توانایی ارتباط برقرار کردن و گفتگو در هر شرایطی را به بهترین نحو داشت.

با هرکس از پایین‌ترین سطح اجتماع یا محیط کار گرفته تا افرادی با سطح اجتماعی و سمت‌های بالا در  محیط کار به نحوی عالی و متناسب با او صحبت می‌کرد.

همین توانایی باعث بالا رفتن موقعیت او در محیط کار و جلب احترام اطرافیان شده بود.

یا بالعکس یکی از همکاران که بسیار در کارش حرفه‌ای بود، به دلیل نداشتن فن بیان مناسب بسیار کم‌رنگ‌تر بود و موردتوجه نبود. در یک دوره کاری من با مدیری کار می‌کردم که یکی از ویژگی‌های پرسنلی که می‌خواست این بود که قدرت بیان خوبی داشته باشد و به‌اصطلاح خوش سر و زبان‌دار باشد.

نقش فن بیان در رشد سازمان ها:

یک تحقیق فوق‌العاده جالب می‌خواندم که در آن مطرح‌شده بود که سازمان‌هایی که دارای ارتباطات قوی و اصولی هستند، ۱۱۳ بار بیشتر از سازمان‌های دیگر احتمال دارد که به سطوح بالای سودآوری و بهره‌وری برسند.

در تحقیقی مشابه بیان شده بود که ۹۷ درصد از افرادی که دارای ارتباطات ضعیف هستند، مهارت‌های کلامی ناکافی دارند و فن بیان خوبی ندارند.

 ۸۳ درصد پرسنل سازمان‌ها به دلیل نداشتن مهارت‌های کلامی  و فن بیان خوب باعث تأثیرات منفی در زمینه‌های مختلف ازجمله فروش، سوددهی و بهره‌وری سازمان‌ها می‌شوند.

شاید شما هم به‌وفور در اجتماع و محل کارتان تجربه کرده باشید، فردی که در خوب صحبت کردن توانا نیست، حتی موجب بروز سوءتفاهم در ارتباطات با اطرافیانش می‌شود.

برای داشتن بیان خوب باید دارای «گوش خوب » بود . مفهوم داشتن گوش خوب آن است که باید شنیدن – و درست شنیدن – صدای خود و دیگران و صداهای اطرافمان را تمرین کنیم. یک نکته مهم در این زمینه الگو برداری است  چه کسانی خوب صحبت می کنند آنها را به عنوان الگو قرار دهیم و به نحوه صحبت کردنشان توجه کنیم .

رابطه بین اعتماد به نفس و  خوب صحبت کردن چیست ؟

برای روان صحبت کردن با دیگران، سعی کنید اعتماد به نفس خو د را بالا ببرید که لازمه آن تسلط داشتن بر موضوع سخن است. که باید این اهرم را در اختیار داشته باشید و بعد از آن در برابر هر ذهنیتی که به شما ناتوانی را القا می کند ایستادگی کرده و بلکه خود را کاملاً مسلط و توانا بشمارید و همین ویژگی ها را به خود تلقین کنید و با خود بگوئید من توانا، قادر، مسلط بر خود، سخنرانی ماهر و زبر دست هستم و تحت تأثیر جو و محیط و ایرادات دیگران و حتی مزاحمتهای شنوندگان قرار نمی گیرم و… .

تمرین مهم فن بیان

یکی از تمرینات مهم فن بیان تمرین خودکار است، که توصیه می کنیم . یک خودکار یا هر وسیله دیگر که بین دندانها فاصله ایجاد می کند را بین دندانها قرار دهید و باصدای بلند شروع به صحبت کردن کنید این تمرین به نوعی ورزش ماهیچه های فک شماست و باعث می شود که بلند و رسا صحبت کنید و صدای شما پرانرژی باشد .

زیاد مطالعه کنید تا با واژه ها و کلمات و جمله بندی های مختلف بیشتر آشنا شده و هنگام نیاز از آن استفاده کنید و سطح قدرت و توان خود را بالا ببرید.

با دوستان و نزدیکان سر سخن را باز کنید و درباره یکی از موضوعات روز و عمومی صحبت کنید و یا درباره نقطه نظرات دیگران فعال برخورد کنید و اظهار نظر کنید تا با روش و روحیه مواجهه با دیگران آشنا شوید و بیانتان روان تر شود.

سعی کنید در کلاس درس درباره یکی از موضوعات رشته تحصیلی و مواد درسی خود، مطالعه بیشتری انجام داده و در قالب کنفرانس و یا سوال و جواب، مطالب گردآوری شده را به دیگر دانشجویان منتقل کنید.

کتاب هایی که درباره سخن و سخنوری و فن ایراد سخنرانی، نوشته شده است مطالعه کنید. مانند ” آیین سخنرانی، دیل کارنگی ” انتشارات پیمان و نیز  سخن و سخنوری، نوشته مرحوم فلسفی.

به صحبت های دیگران توجه کنید، لحن شان، ریتم و.. ببنید .

ایده یا صحبتتان را به یک بچه توضیح دهید . تا جای ممکن با عباراتی ساده اید‌ه‌ی کسب‌وکارتان را به مخاطب‌­تان منتقل کنید.
بچه‌ها تجربه‌ی کمتری دارند، بنابراین نیاز است که ایده‌هایتان را ساده کنید. در واقع لازم است، حتما قبل از اینکه این تمرین را انجام دهید، از به کار بردن اصطلاحات سخت بپرهیزید.بله، اگرچه شما ایده‌هایتان را ساده‌تر کرده‌اید، بازهم ایده‌ای دارید که معقول است.
با این تمرین، می‌توانید به‌راحتی از عبارت‌های ساده و کوتاه در صحبت‌هایتان استفاده کنید.

برای بهبود فن بیانتان خوب است که همیشه فن بیان خود را با گفته‌ها و عبارات مشابه تمرین نکنید. چون خشک به نظر می آئید. کلمات و عبارات مختلفی به کار ببرید و برداشت‌های جدید و طبیعی تر از گفته‌های خودتان داشته باشید.

لحن بسیار در بحث فن بیان مهم است .افراد مختلف با سرعت‌های متفاوتی صحبت می‌کنند، اما شاید متوجه شده باشید که وقتی آهسته‌تر صحبت می‌کنید، بهتر از زمانی که تند صحبت می‌کنید، صحبت‌هایتان شنیده می‌شود. ولی در کل پیشنهادم به شما برای بهبود بیانتان این است که با سرعت‌های مختلف صحبت کنید، به صدای خود گوش کنید و چند ریتم مختلف را با هم مقایسه کنید و ببنید که در کدام حالت تاًثیر کلامتان بیشتر است .

امیدواریم این مطالب مفید واقع شود.

منابع:

sokhanesabz.com

گردآوری و ویراستاری:مدیر سایت بسامان